اسکولیوزیس چیست ؟
اسکولیوز ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد.بیماری هایی همانند فلج مغزی و دیستروفی عضلانی و همچنین وضعیت های ناصحیح عادتی ستون قفرات ممکن است موجب اسکولیوز شوند . اما در بیشتر موارد علت آن ناشناخته است. اسکولیوز ممکن است در ناحیه گردن ، سینه ای و یا کمری رخ دهد.علائم اسکولیوز یکسان نبودن سطح شانه ها ،بیرون زدگی و برآمده بودن استخوان کتف در یک سمت ،نامتقارن بودن سطح لگن ، درد در کمر ، گردن و یا ستون قرات سینه ای و همچنین محدودیت حرکتی ستون فقرات می باشد.
درمان اسکولیوزیس کمری
اسکولیوز ممکن است هر قسمتی از ستون فقرات را درگیر کند . اما شایع ترین نواحی که دچار اسکولیوز میشوند ستون فقرات سینه ای و کمری هستند . در صورتی که انحراف طرفی ستون فقرات در ناحیه کمری باشد بیمار علائمی همانند بالاتر بودن استخوان لگن در یک سمت ، بلندتر بودن طول یکی از پاها ، درد در ناحیه کمر و پاها و محدودیت حرکتی کمر را تجربه می کند . در سنین بالا اسکولیوز کمری به علت بیماری های پیشرونده تخریبی همانند آرتروز و یا شکستگی مهره ها رخ میدهد . اما علت اسکولیوز در جوانان بیشتر ناشناخته است . تشخیص اسکولیوز به صورت معاینه بالینی و با کمک تصاویر رادیوگرافی و سی تی اسکن انجام می شود . در اکثر موارد درمان اسکولیوز کمری درمان غیرجراحی و معمولا فیزیوتراپی است.
اسکولیوزیس گردن
اسکولیوزیس بیشتر در نواحی سینه ای و کمری شیوع دارد و اسکلیوزیس گردن شیوع بسیار کمتری دارد. علت بروز اسکولیوز درگردن ممکن است اختلالات بالانس عضلات ، بیماری های عضلانی عصبی ، مشکلات دیسک و وضعیت های نامناسب پوسچرال فرد باشد. از راههای درمان اسکولیوزیس فیزیوتراپی است . درمان های دستی با هدف درمان اختلالات عضلات و مهره های گردن ، کاهش درد و بهبود عملکرد بیمار می تواند تاثیر فراوانی در کاهش درد و بهبود حرکت بیمار داشته باشد.تمرین درمانی بخش مهمی از درمان اسکولیوز است . تمرینات با هدف اصلاح انحراف ستون فقرات ، تقویت عضلات در سمت تحدب و بهبود انعظاف پذیری عضلات در سمت تقعر قوس اسکولیوز به همراه تمرینات بهبود ثبات مرکزی در درمان این بیماران تاثیر فراوانی دارند. در صورتی که درمان های غیر جراحی در کاهش درد و بهبود علائم بیمار موثر نباشند و زاویه اسکولیوز زیاد باشد ممکن است جراحی توصیه شود.
آیا می دانستید در درمان دیسک گردن با فیزیوتراپی گردن، روش های دیگری مانند کاربرد کمپرس های سردوگرم، اولترا سوند و ماساژ برای کاهش درد و سختی مفصل استفاده می شود؟
انواع بیماری اسکولیوزیس
اسکولیوز ساختاری و اسکولیوز عملکردی از انواع بیماری اسکولیوز می باشند . نوع عملکردی اسکولیوز به علت عملکرد روزمره بیمار، قرارگیری طولانی مدت در وضعیت های ناصحیح بدنی ایجاد می شود و با خم شدن ستون فقرات به سمت جلو اصلاح می شود . اما نوع ساختاری اسکولیوز به علت مشکلات ساختاری مهره ها ایجاد می شود و با خم شدن به سمت جلو اصلاح نمی شود . در هر دو نوع اسکولیوز نیاز به درمان های اختصاصی دارد تا از پیشرفت آن جلوگیری شود . پیشرفت اسکولیوز می تواند موجب به هم خوردن تعادل عضلانی در بدن شود و در نتیجه مشکلاتی همانند درد های عضلانی اسکلتی ، اختلالات بافت فاشیا شود . همچنین در صورتی که اسکولیوز دنده ها را تحت تاثیر قرار دهد و موجب ایجاد چرخش دنده ها شود قلب و ریه را تحت فشار قرار می دهد و عملکرد آنها را دچار اختلال می کند.
آیا می دانستید در فیزیوتراپی فک و صورت اگر درد شدید باشد، فیزیوتراپیست میتواند با پیشنهاد و انجام کارهایی مانند تحریک الکتریکی یا تحریک با امواج مافوق صوت به تسکین آن کمک نماید؟
حرکات اصلاحی اسکولیوزیس
اسکولیوز یکی از اختلالات راستای ستون فقرات است که در آن ستون فقرات دچار انحراف طرفی می شود . بسته به شدت این انحراف ، سن بیمار و میزان پیشرفت آن درمان های مختلفی همانند استفاده از بریس ، فیزیوتراپی و یا جراحی ممکن است برای بیمار درنظر گرفته شود . در صورتی که میزان انحراف کمتر از 40 درجه باشد ترجیحا درمان بیمار با استفاده از بریس و مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی انجام می شود . یکی از درمان های فیزیوتراپی اسکولیوز تمرین درمانی و حرکات اصلاحی اسکولیوزیس است . ورزش های اسکولیوزیس شامل تمرینات بهبود قدرت ، انعطاف پذیری ، تمرینات تنفسی و تمرینات ثباتی می باشد . این تمرینات با توجه به توان بیمار ، نوع اسکولیوز و منطقه درگیر متفاوت می باشد. برنامه تمرینی هر بیمار بعد از معاینه تخصصی اسکولیوز توسط فیزیوتراپیست و بررسی عضلات و مفاصل درگیر به صورت اختصاصی برای هر بیمار نوشته می شود.
عمل جراحی اسکولیوزیس
عمل جراحی اسکولیوز در صورتی که سایر درمان های غیر جراحی همانند استفاده از بریس های مخصوص و فیزیوتراپی تاثیرگزار نباشند و انحراف بیشتر از 40 درجه وجود داشته باشد توصیه می شود. هدف جراحی متوقف کردن پیشرفت انحراف ، بهبود راستای ستون فقرات ، بهبود درد و دامنه حرکتی ستون فقرات و پیشگیری از عوارض اسکولیوز همانند بدشکلی ستون فقرات ، اختلالات قلبی ریوی و مشکلات کمر درد می باشد. در جراحیفیوژن مهره که برای اصلاح اسکولیوز انجام می شود، دو ویا چند مهره در کنار هم فیکس می شوند و با کمک میله ، پیچ، هوک و سیم در کنار هم نگاه داشته می شوند تا انحراف ستون فقرات اصلاح شود.در صورتی که بیمار در سن رشد باشد ممکن است از میله هایی استفاده شود.
آیا می دانستید حضور یک فیزیوتراپیست جهت فیزیوتراپی در منزل سبب می شود تا تمامی این نکات را به شما گوشزد کند و این ایرادات که هر روزه ممکن است در زندگی تکرار شوند، برطرف گردند؟
عوارض اسکولیوزیس
اسکولیوز و یا انحراف جانبی ستون فقرات ممکن است مشکلات و عوارض مختلفی را بسته به شدت علائم برای بیمار ایجاد کند.اکثر افرادی که به اسکولیوز مبتلا هستند اسکولیوز خفیف دارند. در این موارد مشکلات زیادی برای فرد ایجاد نمی کند و با درمان های محافظه کارانه قابل کنترل می باشد. اما در انحرافات شدید ستون فقرات ،عوارض جدی تری را برای فرد می تواند به همراه داشته باشد.از عوارض اسکولیوزیس در موارد شدید،آسیب قلبی و ریوی ( در موارد شدید اسکولیوز دنده هاممکن است درگیر شوند. چرخش دنده ها موجب تغییراتی در قفسه سینه می شود و درنتیجه قلب و ریه تحت فشار قرار می گیرند .) ، مشکلات کمری( در کودکانی که اسکولیوز دارند احتمال بروز درد های کمری در سنین بالاتر بیشتر از سایر افراد است .) ، ظاهری ( با پیشرفت اسکولیوز ظاهر کم کم این انحراف در ظاهر فرد نیز ممکن است تاثیرگذار باشد.)می باشند.
آیا می دانستید به غیر ار فیزیوتراپی پا از روش ترموتراپی (گرمادرمانی) مانند امواج اولتراسوند و اشعه مادون قرمز جهت تسریع کاهش التهاب مزمن ،درد پا و افزایش گردش خون برای سرعت دادن به روند ترمیم بافت ها و رباط های صدمه دیده استفاده میکنند؟
علل اسکولیوزیس
اسکولیوزیس یا انحراف طرفی ستون فقرات ممکن است در هر سنی و باشدت های مختلف رخ دهد .
برخی از علل اسکولیوزیس:
بیماری های عصبی عضلانی
بیماری هایی همانند فلج مغزی ، فلج اطفال و دیستروفی عضلانی
اسکولیوز مادرزادی ( این نوع از اسکولیوز نادر است و به دلیل اختلالات رشد جنین رخ می دهد)
ژنتیک (وراثت نقش مهمی در بروز اسکولیوز دارد )
اختلاف طول دو پا
پوکی استخوان (ممکن است به علت پوکی استخوان و شکستگی های مهره ها فرد دچار اسکولیوز شود) می باشند.
همچنین علل دیگری همانند پوسچر نامناسب بدن و حمل کوله و کیف های سنگین می توانند موجب انحراف ستون فقرات شوند .
تمامی این موارد تنها 20 درصد از علل اسکولیوز می باشند و در 80 درصد موارد علت اسکولیوز ناشناخته است