سندرم گیرافتادگی شانه زمانی رخ می دهد که بافت های نرم مفصل شانه و اطراف آن به طور مکرر توسط استخوان های اطراف فشرده شوند.
این مشکل به طور معمول هنگامی اتفاق می افتد که بازو حدوداً تا نیمه در بالای سر قرار گیرد.
سندرم گیرافتادگی شانه می تواند توانایی شما در بلند کردن بازو را به طور کامل یا هنگام استفاده از بازو در موقعیت های پر فشار مانند پرتاب توپ یا نوشتن بر روی تخته محدود کند.
این بیماری به طور معمول منجر به التهاب تاندون های گرداننده شانه به ویژه تاندون سوپرااسپیناتوس (تاندینوپاتی یا تاندونیت سوپرااسپیناتوس )، به خصوص در افراد بالای 40 سال می گردد.
این بیماری همچنین می تواند باعث التهاب بورس زیرآکرومیون (بورسیت زیر اخرمی) در افراد زیر 40 سال شود.
چه عواملی منجر به سندرم گیرافتادگی شانه می شود؟
سندرم گیرافتادگی شانه می تواند به دلایل مختلف بروز کند.
یکی از دلایل این است که فضای بین قوس تیغه شانه (آکرومیون) و استخوان شانه (هومروس) از حد معمول باریک تر می شود.
این باریک شدن می تواند منجر به تحریک و آسیب تاندون های گرداننده و در نتیجه ایجاد یک واکنش دردناک شود.
باریک شدن فضا بر اثر تغییرات در ساختارهای استخوانی مانند تحرکات مفصل AC (آکرومیوکلاویکولار) یا تغییرات بافت نرم مانند ضخیم شدن بورس زیرآکرومیون یا از بین رفتن عملکرد عضلات گرداننده شانه (روتاتور کاف) یا تیغه شانه (کتف) ایجاد می شود.
وضعیت نامناسب: عادت به قرار دادن بدن در وضعیت بدنی قوز کرده یا خمیده منجر به عملکرد ضعیف عضلات تیغه شانه و تحریک گیرافتادگی شانه میشود.
تغییر فعالیت: افزایش ناگهانی میزان فعالیت های بالای سر می تواند مشکل گیرافتادگی را تحریک کند.
تشخیص سندرم گیرافتادگی شانه
بلند کردن بازو به خصوص در طرفین در صورت گیرافتادگی شانه دردناک خواهد بود. این درد در زاویه بین 60 تا 120 درجه بدتر خواهد شد.
درد سندرم گیرافتادگی شانه می تواند در شب و به خصوص اگر بر روی شانه آسیب دیده خود دراز بکشید بدتر باشد و به همین دلیل احتمالاً در خواب مشکل خواهید داشت.
در صورتی که به شانه خود آسیب برسانید درد حاد بوده و سریع ظاهر می شود. اگر جراحتی وجود نداشته باشد با انجام فعالیت های مکرر یا مداوم بالای سر درد به تدریج افزایش می یابد.
همچنین ممکن است هنگام حرکت دادن شانه احساس در رفتگی یا ساییدگی داشته باشید. هرچند این احساسات به تنهایی مشکلی ایجاد نخواهند کرد.
متخصص فیزیوتراپی برای تأیید تشخیص چند آزمایش انجام خواهد داد. یکی از این آزمایشات “خالی کردن قوطی” است که بازوهای خود را از پهلو به طوری که انگشت شصت به سمت پایین باشد بلند می کنید و متخصص به آن ها فشار وارد می کند.
دردناک بودن این آزمایش نشان دهنده التهاب سوپرااسپیناتوس است.
مورد دیگر آزمایش هاوکینز و کندی است که متخصص فیزیوتراپی با قرار دادن بازو به سمت جلو و پشتیبانی از آن، در جلوی ساعد از بالا به پایین حرکات منفعل ملایم انجام می دهد.
در صورت دردناک بودن این آزمایش متخصص به التهاب بورس مشکوک خواهد شد.
لازم است به خاطر داشته باشید که هیچ آزمایشی نمی تواند پاسخگوی تمامی مشکلات باشد. پاسخ بدن به انواع آزمایشات بالینی به متخصص فیزیوتراپی برای ارائه بهترین درمان کمک خواهد کرد.
فیزیوتراپی سندرم گیرافتادگی شانه
مدیریت درد
هدف از درمان فیزیوتراپی ابتدا کاهش درد و التهاب و همچنین جلوگیری از تحریک بیشتر و آسیب بافتی است.
متخصص فیزیوتراپی به احتمال زیاد اصلاح برخی فعالیت ها، استراحت و یخ گذاشتن بر روی شانه را توصیه می کند.
متخصص برای کمک به کاهش درد و شل کردن شانه، گردن یا ستون فقرات (قسمتی از ستون فقرات که بین تیغه های شانه قرار دارد) از ماساژ عضلات یا درمان دستی مفاصل استفاده خواهد کرد.
شاید متوجه شوید که استفاده از یخ یا گرما در مرحله حاد به شما کمک می کند. هیچ مدرکی مبنی بر بهتر بودن درمانی دیگر برای سندرم گیرافتادگی وجود ندارد بنابراین ترجیح شخصی شما تعیین کننده اثربخشی است.
متخصص فیزیوتراپی احتمالاً برای کاهش درد و التهاب اطراف تاندون از لیزر سطح پایین استفاده می کند.
تغییر وضعیت یا موقعیت
استفاده از نوار (تیپینگ) که فضای بیشتری برای تاندون و یا بورس ملتهب فراهم می کند برای تغییر وضعیت قرارگیری شانه مفید است.
متخصص فیزیوتراپی برای تغییر وضعیت و جلوگیری از درد شدید استراتژی هایی ساده ارائه می دهد.
این کار باعث فعالیت بهتر عضلات تیغه شانه (کتف) و بهبود التهاب می شود.
در برخی از این استراتژی ها باید استخوان سینه (استرنوم) را بالا ببرید یا بصورت خیالی یک زیپ را از ناف تا پایین دنده ها بالا بکشید.
تقویت و توانبخشی شانه
برنامه توانبخشی کامل شانه همیشه شامل برخی تمرینات تقویتی است. متخصص فیزیوتراپی برای تقویت عضلات تیغه شانه وعضلات روتاتور کاف (گرداننده شانه) به شما باند کشی می دهد و دامنه این تمرینات با بهبود علائم پیشرفت خواهد کرد (تا حدی که بتوانید حرکت کنید).
سپس با استفاده از نوارهای رنگی مختلف برنامه مقاومتی را شروع کرده و این تمرینات را عملی تر خواهید کرد.
هیچ کدام از این تمرینات نباید درد به همراه داشته باشند و در صورت احساس مشکل باید به متخصص فیزیوتراپی خود اطلاع دهید.
در صورت انجام فعالیت های ورزشی بالای سر (مانند تنیس یا والیبال)، متخصص فیزیوترپی انجام فعالیت هایی برای تقویت عضلات گلوتئال (باسن) را شروع می کند و هرچه این عضلات قوی تر باشند نیروی کمتری برای حرکت دادن عضلات شانه نیاز خواهید داشت.
این احتمال وجود دارد که متخصص فیزیوتراپی از بایو فیدبک (دستگاهی برای اندازه گیری فعالیت عضلات) استفاده کند که به شما اطلاعات بیشتری درباره نحوه فعالیت عضلات خود داده و به افزایش فعالیت بخصوص برای عضلات کتف کمک می کند.
چنانچه به طور مرتب در فعالیت های ورزشی بالای سر شرکت کنید متخصص فیزیوتراپی برای بررسی تکنیک ها از شما فیلمبرداری می کند و این کار در به حداقل رساندن مشکل احتمالی گیرافتادگی و بهبود عملکرد کمک خواهد کرد.
تاثیر فیزیوتراپی سندرم گیرافتادگی شانه
نشان داده شده است که فیزیوتراپی برای سندرم گیرافتادگی شانه مؤثر است.
بر اساس یک مطالعه در سال 2014 ، بیمارانی که فیزیوتراپی انجام داده اند یک سال پس از آسیب گیرافتادگی شانه نسبت به بیمارانی که در ابتدا به آن ها کورتون تزریق شده بود دارای دوره های کمتر سندرم گیرافتادگی بودند و کمتر به پزشک معالج (37 درصد در مقابل 60 درصد) مراجعه کردند.
بیمارانی که تزریق می کردند اغلب به دلیل بازگشت علائم گیرافتادگی به تزریق اضافی نیاز داشتند.
درمان دستی از نظر روش های درمانی خاص که متخصصان فیزیوتراپی استفاده می کنند برای تسکین درد در اثر ضعف شانه موثر است اما شواهد اندکی وجود دارد که نشان می دهد الکتروتراپی نیز به غیر از لیزر سطح پایین در مدیریت شرایط تاثیرگذار است.
انجام تمرینات در منزل به همراه مشاوره منظم فیزیوتراپی بر اساس یک برنامه تقویت و کشش تدریجی شانه در حفظ و بهبود شرایط مؤثر است.
در خانه چه کاری می توانم انجام دهم؟
کاری که می توانید انجام دهید این است که مطمئن شوید در وضعیت بهتری می نشینید و می ایستید. همچنین می توانید در موقعیت سوم باله اصلاح شده بایستید تا مطمئن شوید قسمتی از پاها یکدیگر را لمس می کنند.
این کار باعث می شود در حالت خمیده قرار نگیرید.
برخی افراد با باز کردن شانه ها احساس بهتری دارند و برخی دیگر متوجه می شوند که بالا بردن استخوان سینه (استرنوم) هنگام بلند کردن یک جسم به بهبود درد کمک می کند.
از تمرین های تقویت دامنه حرکتی این است که دست ها را بر روی باسن قرار دهید، سپس دست ها را مستقیم به جلو بکشید و بعد آن ها را در پشت سر قرار دهید، آرنج ها را به عقب ببرید و دست ها را به طرفین باز کنید و سپس آن ها را به آرامی پایین بیاورید.
این کار را دو بار در روز و هر بار دو مرتبه انجام دهید. اگر صاف کردن بازوها به طرفین دردناک است آرنج ها را به سمت عقب نکشید چراکه این تمرین نباید دردی به همراه داشته باشد.
گاهی متوجه فعالیت بیش از حد عضلات اطراف تیغه های شانه نمی شوید.
می توانید با نفس کشیدن شانه ها را به سمت گوش ها بکشید و سپس به همراه بازدم اجازه دهید به آرامی عضلات پایین بیایند.
با این کار مقداری از تنش اطراف گردن و شانه ها کاهش می یابد.
به طور کلی بهترین روش درمان خانگی یک برنامه ورزشی است که توسط متخصص فیزیوتراپی و براساس شرایط و ظرفیت فردی تجویز شده باشد.
چه مدت طول می کشد تا بهتر شوم؟
گیرافتادگی شانه به دلیل التهاب تاندون یا بورس است بنابراین باید مطمئن شوید که به طور مداوم این ساختارها را ملتهب نمی کنید.
گیرافتادگی شانه در صورتی که حالات بدنی مناسب تری داشته باشید و از استفاده مکرر بازوها در بالای سینه خودداری کنید نسبتاً سریع (6 تا 12 هفته) برطرف خواهد شد.
اگر در ورزش هایی شامل فعالیت های بالای سر شرکت می کنید بهبودی بیشتر طول خواهد کشید چراکه برای اطمینان از ملتهب نکردن مجدد ساختارها لازم است تکنیک شما به طور مداوم اصلاح شود.
کلمات مرتبط :
فیزیوتراپی در غرب تهران – فیزیوتراپی مفصل شانه – فیزیوتراپی در شهران – فیزیوتراپی در آبشناسان – فیزیوتراپی مهدوی