سر به جلو FHP چیست و چگونه ایجاد می شود؟
یکی از مشکلات شایعی که در اکثر جامعه امروز شهرنشین و افرادی که پشت کامپیوتر می باشند ، اختلال شایعی به نام ناهنجاری سر به جلو یا FHP Forward head posture می باشد. سندروم سر و گردن به جلو ، درجامعه امروزی شیوع بسیار زیادی دارد. ستون فقرات در ناحیه گردن به سمت جلو تحدب دارد. چنانچه این انحنا بیش از حد طبیعی آن باشد به آن عارضه سر به جلو می گویند. در این این ناهنجاری سر جلوتر از گردن قرار میگیرد یعنی هنگامی که سر متمایل به جلو باشد لاله گوش و وسط بازو در یک راستا نیستند و لاله گوش جلوتر قرار دارد ، بنابراین فشار زیادی روی مفاصل فکی گیجگاهی و مفاصل گردن و عضلات پشت گردن وارد می شود. عامل ایجاد این ناهنجاری را می توان عدم قرار گرفتن ستون فقرات در وضعیت صحیح دانست. یعنی فرد به صورت عادت، گردن را نسبت به خط ستون فقرات جلوتر قرار می دهد. همچنین قوز کردن نیز تا حدی بر این عارضه تأثیر گذار است.
عوامل ایجاد عارضه سر به جلو FHP :
- عوامل مختلفی از قبیل نوع کار ، سن ، عادات ناصحیح ، آرتروز گردن آن را تحت تاثیر قرار میدهند.
- نشستن های طولانی مدت ، طرز نشستن اشتباه در سرکار ، کارکردن با رایانه و تلفن همراه و نشستن نامناسب هنگام تماشا کردن تلویزیون ، در طول زمان تغییراتی در ستون فقرات شما ایجاد میکند.
- این مساله منجر به گردن درد و سردرد و حتی مشکلات عصبی میشود که باعث ایجاد درد تا بالاتنه می گردد.
علائم عارضه سر به جلو FHP :
- افراد مبتلا به ناهنجاری سر به جلو معمولا بدون درد و بصورت عادی می توانند سر و گردن خود را حرکت دهند. علائم زمانی ظاهر می شوند که طرز نشستن یا ایستادن نامناسب برای مدتی طولانی حفظ شود. این اتفاق در وضعیت نشسته، ایستاده یا خوابیده و غیره پیش می آید.
- گردن درد معمولا به صورت درد یکنواخت با سوزش احساس می شود.گاهی اوقات، فرد دچار سر درد نیز می شود. معمولا، درد مرتبط با عارضه انحراف گردن با حرکت کردن یا تغییر وضعیت در نتیجه رفع فشار از ساختارهای تحت تاثیر، تسکین پیدا می کند.
- افراد مبتلا به انحراف مهره های گردن و سر به جلو معمولا علائمی مثل گزگز یا بی حسی در بازو ، درد و سفتی عضلات گردن و شانه و سوزش بین استخوان های شانه را دارا هستند. همچنین ممکن است فک این افراد دچار درد و سایش شود.
عوارض اختلال سر به جلو FHP :
- ظاهر ناخوشایند
- افتادگی سینه ها
- افزایش فشار روی مفاصل گردن و افزایش وزن سر
- محدود شدن میدان دید
- کاهش عملکرد ریوی
- افرایش فشار روی عضلات پشت گردن
- افرایش فشار روی مفاصل فکی گیجگاهی و بروز اختلال در آن
- گیر افتادن ریشه های عصبی
- کاهش دامنه حرکتی گردن
- آرتروز زودرس
عوامل ایجاد کننده سر به جلو FHP :
- کوله پشتی
کودکان برای حمل کتابهای مدرسه که بین 13 تا 14 کیلوگرم وزن دارند، از کوله پشتی استفاده می کنند.این کار باعث می شود که سربه سمت جلو کشیده شود تا تعادل وزنی ایجاد شود که منجر به فشار غیر عادی روی دیسک ها، مفاصل و عصب های گردن، شانه ها و کمر می شود
- بالش های بلند
استفاده از بالش های بلند باعث عدم قرار گرفتن ستون فقرات در وضعیت صحیح میشود
- وضعیت بینائی
کسانیکه دارای ضعف بینایی هستند سر خود را بطور غیر ارادی برای بهتر دیدن به جلو می برند.
- طراحی رایانه ها
صفحه مانیتور رایانه ها عموما بیش از حد پایین یا بالا هستند و همچنین فرد به صورت مکرر برای خواندن مطالب صفحه نمایش باید سر خود را جلو بیاورد
- استفاده از عینکهای تدریجی یا دو دید
باعث می شود که وقتی فرد می خواهد با استفاده از نیمه پایینی عینک خود مطلبی را بخواند، به بالا نگاه کند
- تلویزیون و بازی های رایانه ای
اغلب کودکان هنگام انجام بازی های رایانه ای طرز نشستن نامناسبی دارند.نشستن در یک وضعیت برای مدت طولانی باعث می شود که فرد به طرز نشستن نامناسب عادت وسازگاری پیدا کند
- ضعف و کوتاهی عضلات
و همچنین سفتی قفسه سینه و عضلات اکستانسور یا بازکننده گردن ضعف عضلات کتف هم باعث این اختلال میشوند
تشخیص عارضه سر به جلو FHP :
معاینه کامل معمولا برای تشخیص عارضه سر به جلو کفایت می کند. آزمایشاتی مثل تصویر برداری با اشعه ایکس، ام آر ای یا سی تی اسکن در موارد نادر برای حذف بیماری های دیگر ضروری است. نحوه معاینه فیزیکی برای تشخیص مشکل سر به جلو امده به این قرار است که بایستید ، به طوری که سر ، کتف و ران شما به دیوار چسبیده باشند و پاشنه پای خود را 15 سانتیمتر از دیوار فاصله دهید. از دوست خود درخواست کنید تا با استفاده از انگشتانش تعیین کند که بین پشت گردن و دیوار چند انگشت می تواند قرار بگیرد. در صورتی که دوست شما می تواند بیشتر از سه انگشت را بین دیوار و گردن شما قرار دهد، گردن شما در حدود 5 سانتیمتر از دیوار فاصله دارد و احتمالا دچار مشکل سر به جلو هستید.
درمان سر به جلو FHP :
از مهم ترین راه های پیشگیری و درمان این ناهنجاری طراحی محیط کار بر اساس اصول ارگونومی، حفظ وضعیت صحیح ستون مهره های گردنی در کار های روزمره و انجام تمرینات ساده ورزشی است. یکی از بهترین تمرینات ورزشی برای این ناهنجاری تمرین chin tuck است. به این صورت که فرد دارای ناهنجاری سر به جلو دست خود را روی چانه قرار داده و سر را به صورت مستقیم به سمت عقب هدایت میکند و چانه را به گردن نزدیک میکند و این وضعیت را به مدت 8-10 ثانیه حفظ میکند. این کار بهتر است که چندبار در روز تکرار شود تا نتیجه بخش باشد .
به این دلیل که یکی از دلایل اختلال سر به جلو ضعف عضلات میباشد لذا در کلینیک فیزیوتراپی مهدوی این ضعف عضلات را از بین برده و به بهبود اختلال کمک شایانی شده است.