شکستگی مهره‌های ستون فقرات یا همان شکستگی مهره کمر با شکستگی دست یا پا فرق می‌کند. شکستگی یا جابجایی مهره‌های ستون فقرات می‌تواند باعث فشار یا آسیب به عصب‌های ستون فقرات یا نخاع شود. غالباً شکستگی مهره در تصادفات، زمین خوردن، تیراندازی یا در هنگام ورزش رخ می‌دهد. جراحات ممکن است از آسیب دیدگی خفیف رباط‌ها و کشیدگی عضلات تا شکستگی و جابجایی مهره‌ها و آسیب دیدگی نخاع باشد.
متناسب با میزان شدت جراحت وارده، شما ممکن است درد، اختلال در راه رفتن یا عدم توانایی حرکت دادن دست‌ها یا پاها (فلج) را تجربه کنید. بسیاری از شکستگی با انجام درمان‌های متداول بهبود می‌یابند اما شکستگی‌های شدید و بد ممکن است به جراحی برای تنظیم و تراز مجدد استخوان‌ها نیاز داشته باشد.
ستون فقرات و نخاع
دانستن نحوه کارکرد ستون فقرات برای درک شکستگی استخوان می‌تواند مفید باشد. ستون فقرات از ۳۳ استخوان که به آنها مهره گفته می‌شود تشکیل شده است و وظیفه نگهداری از بدن را به عهده دارد، ستون فقرات کمک می‌کند تا ما بتوانیم خم و راست شده یا بدن خود را بچرخانیم. در بین این مهره‌ها فضایی وجود دارد که به آن کانال نخاعی گفته می‌شود که از نخاع که از بین مهره‌ها رد می‌شود محافظت می‌کند. نخاع مانند یک بزرگراه اطلاعاتی عمل کرده و پیام‌های عصبی را از مغز به نقاط مختلف بدن می‌رساند. عصب‌های نخاعی از نخاع انشعاب می‌گیرند و از بین مهره‌ها به سمت نقاط مختلف بدن می‌روند.
شکستگی ستون فقرات
جراحات ستون فقرات ممکن است شامل آسیب‌های جزئی رباط‌ها، کشیدگی عضلات (آسیب شلاقی گردن)، شکستگی و جابجایی استخوان مهره و نهایتاً آسیب‌دیدگی نخاع می‌شود. شکستگی و جابجایی ستون فقرات می‌تواند باعث فشردگی، فشار و حتی تخریب نخاع شود. درمان شکستگی ستون فقرات به نوع شکستگی و میزان ناپایداری ستون فقرات بستگی دارد.
آسیب‌دیدگی شلاقی ستون فقرات گردنی
آسیب‌دیدگی شلاقی در گردن به دلیل کشیدگی زیاد یا حرکت بسیار سریع سر به سمت جلو یا عقب اتفاق افتاده و غالباً در تصادفات رخ می‌دهد. حرکت تند و ناگهانی، عضلات و رباط‌های گردن را کشیده و باعث برآمدگی دیسک می‌شود. آسیب‌دیدگی شلاقی گردن ممکن است باعث سر درد، گرفتگی عضلات و گردن درد شود. پزشک باید با دقت آسیب دیدگی‌های مربوط به ستون فقرات را معاینه و بررسی کند. آسیب دیدگی شلاقی گردن با شکستگی ستون فقرات یا آسیب‌های نخاعی فرق می‌کند و معمولاً علائم آن به کمک روش‌های درمانی متداول بهبود می‌یابد.
ناپایداری ستون فقرات
بی‌ثباتی ستون فقرات؛ حرکت بیش از حد مهره‌ها بوده که به دلیل کشیدگی یا پارگی رباط‌ها و شکستگی استخوان‌های به وجود می‌آید. حرکات لغزشی و سایشی مهره‌ها می‌تواند باعث درد و آسیب عصب‌های نخاعی شود. شکستگی پایدار معمولاً با آتل بندی (بریسینگ) و استراحت درمان می‌شود در صورتی که معمولاً در شکستگی‌های ناپایدار برای تنظیم مجدد مهره‌ها و پیشگیری از آسیب‌های عصبی و نخاعی عمل‌های جراحی باید انجام شود.
انواع شکستگی‌های ستون فقرات
طبقه‌بندی‌های متعددی برای شکستگی مهره‌های ستون فقرات وجود دارد. به‌طور عمومی شکستگی ستون فقرات به سه دسته تقسیم می‌شود:
شکستگی‌ها
زمانی که فشار بیش از حد تحمل استخوان به آن وارد شود، استخوان می‌شکند. شایع‌ترین نوع شکستگی ستون فقرات، شکستگی ناشی از فشار است. نیروی ناگهانی به سمت پایین، بدنه مهره را شکسته و فرو می‌ریزد. اگر این نیرو زیاد باشد، ممکن است باعث شود که قسمت شکسته شده مهره وارد کانال نخاعی شود که به آن شکستگی ناشی از فشار یا فروپاشی مهره می گویند.
افراد مبتلا به پوکی استخوان، تومور یا سرطان‌هایی که باعث ضعف استخوان می‌شوند مستعد شکستگی فشرده سازی مهره هستند. شکستگی مانند شکل گوی به نظر رسیده و باعث تخریب مهره می‌شود. شکستگی‌های فشرده سازی مهره چندگانه می‌تواند باعث قوزی شکل شدن ستون فقرات که به آن کیفوز می‌‌گویند بشود.
جابجایی مهره‌های ستون فقرات
وقتی که رباط‌ها و یا دیسک‌های متصل کننده دو مهره متصل بهم، کشیده یا تخریب شود، استخوان‌های مهره از محل اصلی خود خارج می‌شوند. برای مثال حرکت سریع و ناگهانی رو به جلوی قسمت بالای بدن خلاف جهت کمربند ایمنی باعث از هم جدا شدن مهره و کشیدگی رباط‌ها می‌شود. جابجایی مهره می‌تواند باعث ناپایداری و فشردگی نخاع شود. معمولاً در این حالت برای پایدار کردن ستون فقرات، باید عمل جراحی انجام یا از بریس استفاده شود.
شکستگی – جابجایی مهره‌ها
شکستگی – جابجایی مهره‌ها زمانی که استخوان مهره بشکند و رباط‌ها هم پاره شود اتفاق می افتد.
علائم شکستگی مهره‌ی کمر
علائم شکستگی ستون فقرات به شدت و محل آسیب‌دیدگی بستگی دارد. علائم شکستگی مهره شامل کمر درد، گردن درد، بی‌حسی، مور مور شدن، اسپاسم عضلات، ضعف، تغییرات روده / مثانه و فلج شدن می‌باشد. فلج شدن عدم توانایی حرکت دستان و پاها بوده و نشان دهنده آسیب‌های نخاعی است. همه شکستگی‌ها منجر به آسیب‌های نخاعی نمی‌شود و به ندرت نخاع به صورت جدی آسیب می‌بیند.
علل شکستگی مهره‌ها
علل اولیه شکستگی ستون فقرات به شرح زیر می‌باشد:
- تصادفات رانندگی (۴۵%)
- زمین خوردگی (۲۰%)
- آسیب‌دیدگی‌های ورزشی (۱۵%)
- اعمال خشونت‌آمیز (۱۵%)
- عوامل دیگر (۵%)
برخی بیماری‌ها نیز باعث شکستگی مهره‌های ستون فقرات می‌شود که عبارتند از:
- پوکی استخوان
- تومورهای ستون فقرات
چه کسانی از شکستگی مهره آسیب می‌بینند؟
- ۸۰% بیماران را افراد بین ۱۸ تا ۲۵ سال تشکیل می‌دهند.
- در مردان چهار برابر زنان شکستگی‌های سانحه‌ای ستون فقرات اتفاق می‌افتد.
تشخیص شکستگی مهره‌های ستون فقرات
متناسب با جراحات وارده ممکن است از پزشکان دیگر نیز در تشخیص و درمان شکستگی مهره‌ها کمک گرفته شود. پزشکان تنفس و عملکرد فیزیکی ستون فقرات شما را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. تا زمان تکمیل آزمایش‌های تشخیصی زیر، ستون فقرات گردنی یا کمر به وسیله بریس نگاه داشته می‌شود:
- عکس‌برداری به وسیله اشعه ایکس
- سی‌تی‌اسکن (توموگرافی کامپیوتری)
- تصویر برداری به وسیله ام‌آر‌آی
درمان شکستگی مهره
درمان شکستگی مهره با مدیریت در و پایدار کردن ستون فقرات برای پیشگیری از جراحات بعدی شروع می‌شود. آسیب‌های دیگر بدن (مانند شکستگی سینه) ممکن است وجود داشته باشد و به درمان نیاز داشته باشد. متناسب با نوع شکستگی و میزان پایداری ستون فقرات از بریس استفاده یا عمل جراحی انجام می‌شود.
بریس‌ها و ارتزها
بریس‌ها و ارتوزها سه کار انجام می‌دهند:
- تنظیم و تراز ستون فقرات را حفظ می‌کنند.
- ستون فقرات را در دوران بهبود ثابت نگاه می‌دارند.
- با محدود کردن حرکت، درد را کنترل می‌کنند.
شکستگی‌های پایدار احتمالاً فقط با بریس بهبود می‌یابند مانند گردن‌بندهای طبی سخت (گردن‌بند میامی) برای شکستگی‌های گردنی، آتل‌بندی گردن مینروا برای شکستگی مهره‌های قسمت فوقانی کمر یا ارتوزهای طبی خاجی (TLSO) برای شکستگی مهره‌های قسمت تحتانی کمر. معمولاً بریس‌های به مدت ۸ تا ۱۲ هفته مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای قرار دادن مهره‌های شکسته گردن ناپایدار یا جابجایی مهره‌های گردن در محل خود ممکن است از کشش ستون فقرات استفاده شود. یک حلقه و بریس جلیقه‌ای هم مورد نیاز خواهد بود.
فیوژن و ابزار دقیق
فیوژن و ابزار دقیق عمل‌هایی هستند که برای درمان شکستگی‌های ناپایدار به کار برده می‌شوند. در فیوژن دو مهره به کمک سخت افزاری مثل پلیت‌ها، میله‌ها، قلاب‌ها، پایه‌های پیچی یا کیج به یکدیگر متصل شده و پیوند می‌خورند. هدف از پیوند استخوان‌ها اتصال دو مهره بالایی و پایینی به یکدیگر برای تبدیل شدن به یک استخوان صلب است. ایجاد یک فیوژن صلب ممکن است چندین ماه یا بیشتر طول بکشد.
ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی
ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی عمل‌های کم تهاجمی هستند که برای درمان شکستگی‌های فشرده سازی که معمولاً به دلیل پوکی استخوان و تومورهای ستون فقرات اتفاق می‌افتند به‌کاربرده می‌شود. در ورتبروپلاستی سمنت استخوانی به وسیله یک سوزن داخل بدنه مهره شکسته شده تزریق می‌شود. در کیفوپلاستی ابتدا قبل از پر شدن فضای خالی به وسیله سمنت استخوانی یک بالون در محل مهره فشرده شده قرار داده و سپس باد می‌شود.
