اغلب بیماران مبتلا به درد آرنج یا درد ساعد در کلینیک‌های فیزیوتراپی به دنبال راه‌حلی برای رفع مشکل خود هستند. ممکن است درد در اثر ایجاد اختلال در ساختارهای موضعی آرنج و اطراف آن و یا ارجاع از منابع دیگر (مانند کمر و قسمت فوقانی ستون فقرات) ایجادشده باشد. عوامل مختلفی در درد آرنج و ساعد دخیل هستند. ممکن است درد در اثر یک حادثه به‌صورت ناگهانی ایجاد شود یا ممکن است در طول زمان و به‌تدریج ایجادشده باشد. درد در آرنج، اغلب در اثر آسیب‌دیدگی تاندون‌ها ایجاد می‌شود. گاهی اوقات آسیب‌های عضلانی نیز آرنج را درگیر می‌کنند که ممکن است در این موارد درد تا ساعد امتداد یابد.
درد آرنج و ساعد – ناشی از صدمات
آرنج تنیس‌بازان (اپی کندیلیت جانبی)
این بیماری در اثر تخریب و التهاب تاندون‌های بازکننده مچ دست / ساعد ایجاد می‌شود، تاندون‌های بازکننده، به بخش‌های بیرونی آرنج متصل هستند (اپی کندیل جانبی). عوارض این بیماری عبارت‌اند از: درد در ساختار بیرونی آرنج، حساسیت به لمس، سفت شدن تاندون‌های آسیب‌دیده و اغلب درد و خشکی آرنج در اول صبح.
بیماری آرنج گلف بازان (اپی کندیلیت میانی)
این بیماری در اثر تخریب و التهاب تاندون‌های فلکسور (خم کننده) مچ دست / ساعد ایجاد می‌شود، تاندون فلکسور، به بخش‌های داخلی آرنج متصل است (اپی کندیل داخلی). عوارض این بیماری عبارت‌اند از: درد در ساختار داخلی آرنج، حساسیت به لمس، سفت شدن تاندون‌های آسیب‌دیده و اغلب درد و خشکی آرنج در اول صبح.
دردهای ارجاعی
درد آرنج و ساعد ممکن است منشأ دیگری داشته باشد، علل درد آرنج مثلاً ممکن است آسیب در ناحیه گردن و یا بخش فوقانی ستون فقرات باشد. در این موارد اغلب در قسمت بالا یا زیر آرنج و ساعد (مانند شانه، بازو، مچ دست یا انگشتان) و همچنین خود منبع درد (به‌عنوان‌مثال ناحیه گردن و یا قسمت فوقانی ستون فقرات) علائمی همچون درد و سفتی مفاصل پدید می‌آید. معمولاً هنگام لمس منشأ درد، ناحیه آسیب‌دیده دردناک و سفت خواهد بود، همچنین ممکن است دامنه حرکتی محدوده آسیب‌دیده محدودشده باشد. گاهی اوقات در دست یا بازوی آسیب‌دیده بی‌حسی و یا سوزن سوزن شدن ایجاد می‌شود.
پارگی رباط طرفی داخلی (MCL)
پارگی رباط طرفی داخلی آرنج معمولاً پس از وارد شدن یک نیروی جانبی به آرنج (والگوس) ایجاد می‌شود. این عارضه همراه با درد است و رباط‌های آسیب‌دیده هنگام لمس سفت و اغلب متورم خواهند بود. ممکن است هنگام آسیب، پارگی و آسیب ایجادشده در مفصل را حس نمایید.
شکستگی اولکرانون
معمولاً شکست استخوان در ناحیه پشت آرنج (استخوان اولکرانون) در اثر نیروی وارده به ناحیه آرنج در ضربه‌ها و سوانح ایجاد می‌شود. درد شدید آرنج، تورم و حساسیت به لمس و سفت شدن ناحیه‌ی آسیب‌دیده از علائم این شکستگی می‌باشد.
شکستگی سر استخوان زند زیرین (رادیوس)
شکستگی سر استخوان زند زیرین (رادیوس) که درست در زیر و در ناحیه بیرونی مفصل آرنج واقع‌شده است، می‌تواند در اثر وارد شدن ضربه به آرنج ایجاد شود (به‌عنوان‌مثال سقوط از بلندی بر روی دست) شود. درد شدید آرنج، تورم و حساسیت به لمس و سفت شدن ناحیه‌ی آسیب‌دیده از علائم این شکستگی می‌باشد.
شکستگی مهره استخوان (کندیل) بالایی
شکستگی استخوان بازو (هومروس) درست بالای مفصل آرنج (ناحیه مهره استخوان بالایی) معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که فرد با دست باز بر روی زمین می‌افتد. درد شدید آرنج، تورم و حساسیت به لمس و سفت شدن ناحیه‌ی آسیب‌دیده از علائم این شکستگی می‌باشد.
شکستگی استخوان زند زیرین (اولنار)
شکستگی استخوان داخلی ساعد که تحت عنوان زند زیرین (اولنا) شناخته می‌شود، می‌تواند در اثر افتادن با دست باز، حادث شود. علائم آن عبارت‌اند از: درد شدید آرنج، تورم، حساسیت به لمس و سفت شدن ناحیه استخوان آسیب‌دیده.
پارگی تاندون ماهیچه دوسر بازویی
پارگی تاندون عضله دوسر بازو همراه با درد ناگهانی در جلوی آرنج معمولاً به دلیل بلند کردن وزنه‌های سنگین ایجاد می‌شود، بلافاصله پس‌ازاین عارضه، در عملکرد بازو اختلال ایجاد می‌شود. در این حالت بلند کردن اجسام و یا جمع‌کردن بازو با اختلال روبه‌رو خواهد شد. ممکن است در طول آسیب شما پارگی ناگهانی تاندون را حس نمایید. تورم و حساسیت به لمس در محل تاندون آسیب‌دیده از علائم معمول این عارضه است.
دررفتگی آرنج
جدایی مفصل آرنج به علت نیروهای وارده در اثر سوانح (به‌عنوان‌مثال، سقوط از ارتفاع و یا برخورد در ورزش‌های مبارزه‌ای) موجب درد شدید در آرنج، از دست دادن عملکرد، تورم و تغییر شکل آرنج می‌شود. این عارضه اغلب با یک یا چند شکستگی همراه است.
یک مشکل اصلی پس از شکستگی آرنج سفت شدن عضلات و ایجاد محدودیت در دامنه حرکتی آنها می باشد. گاهی اوقات، این سفتی برای یک مدت طولانی پس از ترمیم شکستگی ایجاد شده ادامه می یابد. بنابراین، پزشک ممکن است به شما توصیه کند درمان شکستگی آرنج با فیزیوتراپی را در اسرع وقت به منظور کمک به بازیابی به موقع حرکت های آرنج شروع نمایید.
فشار به عصب زند زیرین (اولنار)
تحت‌فشار قرار گرفتن عصب اولنار در اثر فشار مستقیم و یا تنش‌های تکراری می‌تواند علت درد آرنج شود. این عصب از بخش داخلی مفصل آرنج عبور می‌کند. درد در پشت و یا جلوی آرنج و ساعد، بی‌حسی و یا سوزن شدن در انگشت کوچک و یا نیمی از انگشت انگشتری، از علائم این عارضه هستند. همچنین ممکن است در قسمت داخلی آرنج، حساسیت به لمس وجود داشته باشد.
تشخیص درد آرنج و ساعد
معمولاً برای تشخیص علت درد آرنج یا درد ساعد، گرفتن شرح‌حال بیمار و معاینه کامل فیزیکی توسط فیزیوتراپیست کفایت می‌کند. گاهی اوقات برای تأیید تشخیص و یا رد کردن سایر آسیب‌دیدگی‌ها ممکن است ازمایشات تکمیلی دیگری نیز درخواست شو، ازجمله: اشعه ایکس، سونوگرافی، MRI، CT اسکن و یا ارزیابی عصب‌ها.
درمان درد آرنج
RICE
RICE (استراحت، یخ، بستن، افزایش سطح عضو) در ۷۲ ساعت اول بعد از صدمات حاد اسکلتی – عضلانی درمان فوری و مناسبی محسوب می‌شود. در مواردی مثل رگ به رگ شدن و کشیدگی آرنج و یا آسیب‌های مزمن آرنج که موجب التهاب آن شده است این روش درمان درد آرنج مؤثر می‌باشد.
سرما/گرما درمانی
درمان با یخ باید به مدت ۲۰ دقیقه هر ۲ ساعت یک‌بار در طول فاز التهابی پس از آسیب (۷۲ ساعت بعد از آسیب و یا تشدید آسیب) استفاده شود. یخ درمانی کمک می‌کند تا جریان خون ناحیه آسیب‌دیده کاهش یابد. گرما درمانی باعث می‌شود جریان خون ناحیه آسیب‌دیده افزایش یابد. افزایش جریان خون پس از مرحله التهابی ناشی از آسیب دیگی مفید است، زیرا که جریان خون بیشتر، مواد مغذی و اکسیژن بیشتری به بافت آسیب‌دیده می‌رساند و مواد زائد را با سرعت بیشتری دفع می‌کند، درنتیجه سرعت‌ترمیم بافت آسیب‌دیده افزایش می‌یابد.
بانداژ و آرنج‌بندهای طبی
بانداژ و بستن آرنج، هم از این ناحیه پشتیبانی می‌کند و هم در طول فعالیت‌ها، استرس وارده بر آن را کاهش می‌دهد. از این شیوه می‌توان هم برای درمان درد آرنج و هم برای پیشگیری از آسیب‌های وارده به آرنج استفاده نمود. انواع مختلفی از نوارها و آرنج‌بندهای طبی در دسترس است. استفاده از تکنیک‌های زیر جهت بستن آرنج می‌تواند حمایت خوبی را از آرنج به عمل آورد:
بانداژ به روش لنگر (Anchors)
بانداژ به شیوه صلیبی داخلی
بانداژ به شیوه صلیبی جانبی
بانداژ به روش خط مستقیم
بانداژ آرنج به‌منظور حمایت کامل
تزریق استروئیدها
استروئیدها، مثل کورتون، داروهای ضدالتهابی بسیار مؤثری هستند. ممکن است بر اساس شرایط شما دکتر وریانی تصمیم بگیرند برای کاهش علائم شما از تزریق آستروئید در عضلات آسیب‌دیده آرنج استفاده کنند.
تمرینات کششی آرنج
خم و صاف کردن آرنج
چرخش ساعد
کشش آرنج
تقویت آرنج
تقویت استاتیک عضله دو سر بازو
تقویت استاتیک پشت بازو
مقاومت با کمک باند کشی به سمت خارج
مقاومت با کمک باند کشی به سمت داخل
مقاومت با کمک باند کشی برای تقویت جلو بازو
مقاومت با کمک باند کشی برای تقویت عضله سه سر
ماساژ درمانی
ترکیبی از تکنیک‌های ماساژدرمانی مثل ماساژ عمیق بافت‌ها (به‌منظور افزایش گردش خون) و اصطکاک درمانی تاندون‌ها (به‌منظور کاهش بافت‌های اسکار) اغلب درمان مؤثری برای درد آرنج تلقی می‌شود.
طب سوزنی
اثر درمانی بالینی طب سوزنی برای تسکین درد آرنج (ناحیه داخلی یا خارجی) ثابت شده است. از این روش می‌توان برای تسکین التهاب مفصل آرنج در عارضه‌هایی همچون: التهاب تاندون آرنج، ورم مفصل آرنج، آرنج تنیس‌بازان و غیره استفاده نمود.
الکتروتراپی (برق‌درمانی)
اثر مفید الکتروتراپی در کاهش و یا حذف کامل درد آرنج به اثبات رسیده است. در الکتروتراپی برای بهبود درد آرنج از پالس‌های الکتریکی کمک می‌گیرند تارهای عصبی گروه C را تحریک نمایند.
شاک ویو تراپی
در شاک ویو تراپی امواج صوتی در بافت‌های آرنج گسیل داده می‌شود. این امواج صوتی در بافت آسیب‌دیده “میکرو تروما” ایجاد می‌کنند، درنتیجه فرایند طبیعی‌ترمیم بدن آغاز و تسهیل می‌شود.
جراحی آرنج
در موارد شدیدتر، ممکن است بیمار به جراحی نیاز داشته باشد. آرتروسکوپی آرنج تکنیکی است که با حداقل تهاجم برای تشخیص و درمان طیف وسیعی از بیماری‌های آرنج بکار گرفته می‌شود.
پارگی خلفی عضله دو سر
معمولاً بلافاصله پس از پارگی عضله برای ترمیم، بیمار به‌طور مستقیم تحت جراحی قرار می‌گیرد. بخیه زدن به روش “انکر”روش جدیدی است که تاندون پاره شده را به استخوان زند زبرین و یا رادیوس پیوند می‌زند. اگر بیش از سه یا چهار هفته از پارگی گذشته باشد، یک برش بزرگ‌تر در جلوی آرنج زده خواهد شد و بیمار به پیوند بافت نیاز خواهد داشت تا دوباره عضله دوسر بازو به نقطه اولیه خود یعنی برجستگی زند زبرین متصل شود.
آرنج تنیس‌بازان (اپی کندیلیت جانبی)
جراحی باز: رایج‌ترین روش برای ترمیم آرنج تنیس‌بازان، جراحی باز است. در این روش یک برش بروی آرنج زده می‌شود و عمل از طریق آن صورت می‌پذیرد.
جراحی آرتروسکوپی: همچنین می‌توان بیماری آرنج تنیس‌بازان را به استفاده از یک ابزار ظریف و یک برش کوچک ترمیم نمود. مانند عمل جراحی باز، این روش نیز یک‌روزه و یا به‌صورت سرپایی انجام می‌شود.
پارگی تاندون عضله دوسر باز در ناحیه آرنج
چند روش مختلف برای پیوند مجدد تاندون عضله دوسر به استخوان ساعد وجود دارد. برخی از پزشکان ترجیح می‌دهند این عمل را از طریق یک برش در جلوی آرنج انجام دهند، برخی دیگر نیز ترجیح می‌دهند با استفاده از دو برش کوچک در جلو و پشت مفصل آرنج به ترمیم این ضایعه بپردازند.
آرتروز آرنج
می‌توان از طریق آرتروسکوپی بافت‌های تحلیل رفته و یا التهابی را از مفصل حذف نمود. همچنین می‌توان سطوح نامنظم استخوانی را در مفصل آرنج صاف نمود. اگر سطح مفصل به‌طور کامل از بین رفته باشد، بعید است روشی غیر از تعویض مفصل بتواند علائم بیمار را تسکین دهد. مهمترین علائم آرتروز آرنج و خشکی حرکتی در مفصل است. در ابتدا درد فقط در حین فعالیت و حرکت مفصل است ولی بعد از مدتی در حین استراحت هم درد وجود دارد و این درد ممکن است به قدری شدید باشد که در حین خوابیدن هم حس شده و مانع خواب بیمار شود. در مواردی که ساییدگی در مراحل ابتدایی است ممکن است درد بیمار با شروع فعالیت بدنی و با گرم شدن بیمار کاهش یافته یا موقتا از بین برود و بعد از متوقف شدن فعالیت بدنی و سرد شدن بیمار مجددا شروع گردد.
